LOMBER DİSK HERNİSİ (BEL FITIĞI) VE GÜNCEL TEDAVİ YÖNTEMLERİ

Bel Fıtığı nedir ?

Omurga, omur adı verilen birbirine bağlı kemik yapılardan oluşmuştur. Disk, omurların arasında yastık görevi yapan bağ dokusudur. Dış tabakası anulus fibrosus denilen sağlam doku, iç tabakası nukleus pulposus denilen yumuşak dokudan oluşur. Dış tabaka bozulup içerisindeki yumuşak tabakanın dışarıya taşması bel fıtığı olarak isimlendirilir. Fıtıklaşan disk bel ağrısı oluşturabilir, omurgadan çıkan sinirlere baskı yaparak bacaklarda ağrı uyuşma hatta ayaklarda güçsüzlük daha ileri aşamalarda ise idrar kaçırma ve ayakta felç gibi durumlara neden olabilir. Bel ve bacak ağrısının bel fıtığı dışında daha başka birçok nedeni de bulunmaktadır. Bu nedenle ayırıcı tanı önemlidir.

Tedavi Yöntemleri

İlk aşamada

•Kısa süreli istirahat
•Ağrıyı kontrol altına almak için ağrı kesiciler
•Fizik tedavi
•Egzersizler 
•Epidural steroid enjeksiyonu
tedavileri uygulanır.
Cerrahi dışı tedavilerin amacı sinir ve disk zedelenmelerini azaltmak ve omurgayı korumak için fizik kondüsyonu geliştirmek ve genel vücut işlevselliğini arttırmaktır. Bu hastaların çoğunda birden fazla tedavi yönteminin bir arada bulunduğu organize bir program ile gerçekleştirilebilir. Cerrahi dışı tedavilerin amacı sinir ve disk zedelenmelerini azaltmak ve omurgayı korumak için fizik kondüsyonu geliştirmek ve genel vücut işlevselliğini arttırmaktır. Bu hastaların çoğunda birden fazla tedavi yönteminin bir arada bulunduğu organize bir program ile gerçekleştirilebilir. Şayet şiddetli bacak ağrınız varsa epidural enjeksiyonlar önerilebilir. Bunlar spinal sinirlerin etrafındaki boşluklara yapılan kortikosteroid enjeksiyonlarıdır. İlk enjeksiyondan sonra birkaç kez daha aynı işlem tekrarlanabilir. Bu enjeksiyonların amacı sinir ve diskin enflamasyonunu azaltmaktır. 

Epiduroskopik (Kapalı Ameliyat) Yöntemler

Bu yöntem genellikle başlangıç fıtıklarında bacak ağrılarını azaltmak ya da daha önce ameliyat olan hastalarda sinir etrafındaki yapışıklıkları azaltmak amacıyla yapılan sinir kökü ve disk etrafına uygulanan tedavilerdir. Kuyruk sonu kemiği olarak bilinen kemiğin yaklaşık 3-5 cm üst kısmından 1 cm lik bir kesi ile endoskop eşliğinde uygulanır.

Cerrahi Tedavi

Cerrahinin amacı ağrı ve bacakta güçsüzlüğe neden olan fıtıklaşmış diskin sinire baskısını ortadan kaldırmaktır. En sık kullanılan yöntem diskektomi ya da sadece fıtıklaşan disk parçasının temizlendiği kısmi diskektomidir. Fıtığın durumuna göre endoskopik, mikroskopik ya da açık cerrahi yöntemler seçilebilir. 
Ameliyat Sonrası

Şayet bel ağrısından ziyade bacak ağrısından yakınıyorsanız cerrahiden iyi şonuç alabilirsiniz. Cerrahi sonrası bacak ağrısından kurtulma şansınız yaklaşık olarak %90 dır. Genellikle ameliyat sonrası komplikasyon görülmez. %3-5 ihtimalle enfeksiyon, kanama, sinir zedelenmesi, sinir kılıfı yırtılması görülebilir.

Ne Zaman Acil Ameliyat Olmalıyım

Bazen fıtık bacağa giden sinire baskı yaparak bacakta ve ayakta belirgin güç kaybına neden olabilir. Böyle durumda acil ameliyat gerekir. Nadir olarakta büyük fıtıklar bağırsak ve mesane (idrar torbası) kontrolünü sağlayan sinirlere baskı yaparak kasık ya da cinsel bölgede his kaybı ve idrar tutamama gibi durumlara neden olabilir. Böyle bir durumda acil ameliyat gereklidir.

NOT: Bu yazı, hastaları bilgilendirmek amacıyla şuanki bilgilere göre genel uygulamaları içerecek şekilde, Türk Nöroşirürji Derneği Spinal ve Periferik Sinir Cerrahisi Öğretim ve Eğitim grubunun hazırladığı broşürden alıntılar içermektedir.